ទូរស័ព្: 0274 383 347
ច័ន្ទ, 8-12-25 09:11:22

បណ្តាវត្ត Khmer ​ដែលលេចធ្លោជាងគេនៅ Cà Mau

Cà Mau ជាតំបន់ចុងប៉ូចខាងត្បូងរបស់ប្រទេស ត្រូវបានបង្កើតមុននេះជាង៣០០ឆ្នាំមកហើយ។ នៅលើតំបន់ដែនដីដ៏សម្បូរភោគផលនេះ មានខឿនវប្បធម៌ Khmer អភិវឌ្ឍន៍យ៉ាងសកម្មដែលពេញដោយលក្ខណៈវប្បធម៌ដាច់ដោយឡែករបស់ខ្លួន។ ក្នុងនោះ ព្រះពុទ្ធសាសនាមានតួនាទីសំខាន់ខ្លាំងណាស់ក្នុងជីវភាពរស់នៅរបស់បងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer។

បេតិកភណ្ឌសិល្បៈស្ថាបត្យកម្មនៃវត្តគម្ពីរសាគរ ព្រែកជ្រៅ (Xiêm Cán) ស្ថិតនៅសង្កាត់ Hiệp Thành ដែលជាវត្ត Khmer បុរាណដ៏ល្បីឈ្មោះរបស់ខេត្ត Cà Mau ជាតំបន់ទេសចរណ៍សម្រាប់ពុទ្ធបរិស័ទជិតឆ្ងាយអញ្ជើញមកទស្សនា និងគោរពបូជា។

ហោត្រៃវត្តគម្ពីរសាគរ​ ព្រែកជ្រៅ (Xiêm Cán) ប្រកបដោយក្បូរក្បាច់រាចនាយ៉ាងល្អប្រណិត។

បេតិកភណ្ឌប្រវត្តិសាស្ត្រថ្នាក់ខេត្តនៃវត្តសិរីមង្គល ជ្រុងខ្មែរ (Rạch Giồng) ឃុំ Hồ Thị Kỷ ជាកន្លែងប្រារព្ធចាត់តាំងនៅរាល់បណ្ពាពិធីកិច្ចសាសនាដ៏សំខាន់ៗមានដូចជាពិធីស្រង់ព្រះជាដើម

បច្ចុប្បន្ន ខេត្ត Cà Mau មានវត្ត Khmer ទាំងអស់ ២៩ វត្ត និងសាលាឆទានចំនួន ១៧ ខ្នង។ ​ក្នុងនោះក៏មានវត្តបុរាណ Khmer ជាច្រើនដែលបានទទួលស្គាល់ជាបេតិកភណ្ឌថ្នាក់ខេត្ត និងថ្នាក់ជាតិដែលសម្បូរស្ថាបត្យកម្មដ៏អស្ចារ្យ។ ដែលឆ្នើមជាងគេមានដូចជា៖ វត្តវង្សស្រង់ ក្របីឃ្លៀច (Cao Dân), វត្តកោះធំ (Kos Thum),  (បេតិកភណ្ឌជាតិ) ចំណែកថ្នាក់ខេត្តរួមមានដូចជាវត្ត គម្ពីរសាគរ ព្រែកជ្រៅ (Xiêm Cán), វត្តបុប្ផារាម ខ្វែងបបែលចាស់ (Cái Giá Chót), វត្តសិរីវង្សាជយារាម ខ្វែងដង្ហិត (Đìa Muồn), វត្តសិរីមង្គល ជ្រុងខ្មែរ (Rạch Giồng), វត្តសិរីវង្សា ញ៉ាម៉ាយ (Tam Hiệp)... រួមជាមួយបណ្តាវត្តបុរាណៗជាច្រើនទៀតដែលសម្បូរដោយស្ថាបត្យកម្មដ៏ពិសេស និងស្រស់ស្អាត​ដូចជា៖ វត្តឃោសិតារាម (chùa Đầu),  វត្តមុនីវង្សា បុប្ផារាម ទឹកខ្មៅ (phường 1, Cà Mau) ... ប្រកបដោយលក្ខណៈវប្បធម៌ជាតិ។

បេតិកភណ្ឌថ្នាក់ជាតិនៃវត្តវង្សស្រង់ ក្របីឃ្លៀច (Cao Dân) ស្ថិតនៅឃុំ Tân Lộc ក៏ជាកន្លែងសម្រាប់ចាត់តាំងសកម្មភាពបុណ្យទាន បង្កើតបានបរិយាកាសសប្បាយរីករាយទៀតផង។

ភាពអស្ចា្យនៃស្ថាបត្យកម្មវត្តមុនីវង្សា បុប្ផារាម សង្កាត់ An Xuyên ខេត្ត Cà Mau។

ក្នុងដំណើរការសកម្មភាពសាសនា និងជំនឿប្រពៃណីរបស់ជនរួមជាតិ Khmer វត្តអារាមគឺជាមណ្ឌលអប់រំ វប្បធម៌ សកម្មភាពសហគមន៍។ នេះក៏ជាទីតាំងសម្រាប់ចាត់តាំងបណ្តាពិធីបុណ្យទានធំៗ បង្កើតបានបរិយាកាសដ៏ឱឡារិកអធឹកអធម។ ផ្តើមពីនោះ ចំណងមិត្តភាពរវាងអ្នកភូមិផងរបងជាមួយក៏កាន់តែស្និទ្ធស្នាលថែមទៀត៕

Huỳnh Lâm

Tags:

ប្តេជ្ញាតស៊ូរក្សា "ព្រលឹង" សិល្បៈជនជាតិ

មិនត្រឹមតែរួមចំណែកក្នុងការបង្កើតសិល្បៈប៉ុណ្ណោះទេ សិល្បករជនជាតិភាគតិចជាច្រើនរូបនៅខេត្ត Cà Mau តែងខិតខំប្រឹងប្រែងរក្សា បង្រៀន និងផ្សព្វផ្សាយនូវតម្លៃវប្បធម៌ប្រពៃណីទៀតផង ។ ដោយក្តីស្រឡាញ់ និងទឹកចិត្តមានចំពៅះវប្បធម៌ ពួកគាត់បានរួមចំណែកអភិរក្សបេតិកភណ្ឌ បង្កើនក្តីមោទនភាពជាតិ ព្រមទាំងពង្រីកសក្តានុពលវប្បធម៌ Khmer - Hoa ក្នុងការអភិវឌ្ឍទេសចរណ៍នៅមូលដ្ឋាន ។

រក្សាភ្លើងវប្បធម៌ Khmer ដើម្បីលំនឹងនៃខ្សែជីវិតទំនើប

ការរក្សាខ្សែជីវិតនៃសម័យទំនើបដែលកំពុងជ្រាបពេញពាសនៅតាមភូមិស្រុកនៃតំបន់ជនបទ បងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer នៅ Cà Mau នៅតែរក្សា និងបន្តការអភិរក្សតម្លៃវប្បធម៌ដែលដូនតាបបានន្សល់ទុក។ ដូចជាប្រភពនៃសរសៃដែលហូរមិនចេះចប់ អត្តសញ្ញាណ Khmer នៅតែហូរចូលយ៉ាងស្ងៀមស្ងាត់ក្នុងជីវិតបច្ចុប្បន្ន ស្ងប់ស្ងាត់ អត្ថន័យជ្រាលជ្រៅ សាមញ្ញ តែបង្កប់ដោយមោទនភាពជាតិ។

ប្រភពធនធានសម្រាប់អភិវឌ្ឍន៍ទេសចរណ៍

ឆ្លងកាត់នៃដំណើរការច្នៃប្រតិដ្ឋ ស្នងបន្ត និងអភិវឌ្ឍន៍ ខឿនវប្បធម៌របស់បណ្តាជនជាតិភាគតិចនៅ Cà Mau មួយថ្ងៃកាន់តែសម្បូរបែប និងមានភាពអស្ចារ្យដែលផ្តើមពីបណ្តាមុខម្ហូបអាហារ សំលៀកបំពាក់រហូតដល់សិល្បៈប្រជាប្រិយ និងសិល្បៈផ្នែកខាងស្ថាបត្យកម្មផងដែរ។ ជាពិសេសបណ្តាពិធីបុណ្យទានប្រពៃណី មិនត្រឹមតែបង្ហាញពីភាពសម្បូរបែបខាងការរស់នៅ និងស្មារតីរបស់បងប្អូនជនរួមជាតិប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងជាសម្បត្តិធនធានដ៏សំខាន់សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍទេសចរណ៍ទៀតផង។

"ចូលបណ្តាញ" ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយវប្បធម៌ - ទេសចរណ៍

ក្នុងបរិបទនៃការធ្វើសមាហរណកម្ម និងផ្លាស់ប្តូរឌីជីថល ការអភិរក្សវប្បធម៌ដែលទាក់ទងនឹងអភិវឌ្ឍន៍ទេសចរណ៍តាមរយៈបណ្តាញសង្គមបានក្លាយជាទិសដៅថ្មីមួយសម្រាប់តំបន់ភូមិភាគមួយចំនួនដែលមានជនរួមជាតិភាគតិចរស់នៅច្រើនលើភូមិសាស្ត្រខេត្ត Cà Mau។ ប្រសិនបើកាលពីមុននេះ ប្រជាជនភាគច្រើនរង់ចាំភ្ញៀវទេសចរណ៍មកសិក្សាស្វែងយល់ តែបច្ចុប្បន្ន ពួកគេកំពុងសិក្សាស្វែងយល់យ៉ាងសកម្មពីវិធីសាស្ត្រផ្សព្វផ្សាយវប្បធម៌ - ទេសចរណ៍ដោយផ្ទាល់លើតាមបណ្តាញ រួមចំណែកបង្ហាញនៅរូបភាពរបស់ខេត្ត Cà Mau ឱ្យកាន់តែឆ្ពោះទៅឆ្ងាយបន្ថែមទៀតសម្រាប់ខាងវិស័យទេសចរណ៍ Việt Nam។

បណ្តុះ "ពន្លក" ខាងវិស័យសិល្បៈ

ប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះ ខេត្ត Cà Mau មិនត្រឹមតែបាន "ផ្លាស់ប្តូរមុខមាត់" ផ្នែកខាងសេដ្ឋកិច្ចប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងបានបញ្ជាក់ពីការអភិវឌ្ឍយ៉ាងសកម្មនៃប្រពៃណីចលនាវប្បធម៌នៅមូលដ្ឋានទៀតផង។ ដែលលេចធ្លោក្នុងលំហូរនោះ គឺការស្តារឡើងវិញនូវវិស័យសិល្បៈប្រពៃណីរបស់ជនរួមជាតិ Khmer ជាមួយ "សួនបណ្តុះ" ទេពកោសល្យដែលពោរពេញដោយការយកចិត្តទុកដាក់នៅតាមគ្រប់បណ្តាភូមិស្រុក។

អត្ថន័យនៃនិមិត្តសញ្ញាសត្វកំណាន់លើទូក.ង

ទូក.ងជាប្រភេទទូកប្រពៃណីរបស់ជនរួមជាតិ Khmer Nam Bộ ជាធម្មតាតែងមានវត្តមានតែម្តងគត់ក្នុងមួយឆ្នាំ គឺនៅក្នុងពិធីបុណ្យអុកបុក សំពះព្រះខែ ដែលប្រារព្ធឡើងនៅថ្ងៃពេញបូណ៌មី ខែកក្តិកជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ នេះមិនត្រឹមតែជាឧបករកីឡាប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងជានិមិត្តរូបខាងវិញ្ញាណផងដែរ ដែលជាប់ទាក់ទងយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយនឹងជំនឿ សិល្បៈ និងអត្តសញ្ញាណ Khmer ។

ភាពរស់រវើកនៃសិល្បៈប្រពៃណី

នៅពេលដែលដំណើរការអភិវឌ្ឍន៍ ជីវភាពរស់នៅខាងសម្ភារៈ និងស្មារតីរបស់បងប្អូនប្រជាជននៅតាមតំបន់ជនបទកាន់តែមានភាពប្រសើរឡើងពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ។ នៅតាមភូមិស្រុកទូទាំងខេត្ត ថ្វីត្បិតតែទម្រង់នៃការកម្សាន្តបែបទំនើបងាយស្រួលស៊ីជម្រៅក្នុងរាល់បណ្តាកម្មវិធីសិល្បៈប្រពៃណី។ ភស្តុតាងគឺរាល់ពេលដែលក្រុមសិល្បៈបានមកសម្តែងនៅឃុំម្តងៗតែងតែទទួលបានការគាំទ្រយ៉ាងកក់ក្ដៅពីសំណាក់មហាជនយ៉ាងច្រើនកុះករ ។

ជាចង្វាក់នៃដួងប្រលឹង Khmer Nam Bộ

នៅក្នុងលំហដែលប្រកបដោយជីវជាតិនៃតំបន់ណាមបូ ជាកន្លែងសម្បូរដើមដូងដែលបានផ្តល់ម្លប់យ៉ាងត្រជាក់នៅតាមប្រឡាយ ប្រជាជនខ្មែរបានបង្កើតគំនិតច្នៃជារបាំត្រឡោកដូង។ របាំត្រឡោកមិនត្រឹមជាការសម្តែងសិល្បៈប្រជាប្រិយប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងជានិមិត្តរូបនៃការខិតខំប្រឹងប្រែងច្នៃប្រឌិត និងស្មារតីសហគមន៍របស់បងប្អូនប្រជាកសិករខ្មែរដែលតែងខិតខំព្យាយាមពលកម្មផលិតទៀតផង។

ផ្សព្វផ្សាយវប្បធម៌អរូបីជូនបងប្អូនជនជាតិ ផ្សារភ្ជាប់នឹងការអភិវឌ្ឍទេសចរណ៍

អនុវត្តគម្រោងទី ៦ "អភិរក្ស និងពង្រីកតម្លៃវប្បធម៌ប្រពៃណីដ៏ល្អប្រសើររបស់បងប្អូនជនជាតិភាគតិច ផ្សារភ្ជាប់នឹងការអភិវឌ្ឍទេសចរណ៍" ស្ថិតក្នុងកម្មវិធីគោលដៅជាតិអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច-សង្គមតំបន់ជនរួមជាតិភាគតិច និងតំបន់ភ្នំ ឆ្នាំ ២០២៥ មន្ទីរវប្បធម៌ កីឡា និងទេសចរណ៍ បានសហការជាមួយសាលាមហាវិទ្យាល័យបាកលីវ បើកវគ្គបណ្តុះបណ្តាល ជំនាញ វិជ្ជាជីវៈ ផ្សព្វផ្សាយវប្បធម៌អរូបីជូនបងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer និងជនជាតិ Hoa ទូទាំងខេត្តផងដែរ។

រាត្រីដ៏កក់ក្តៅ “រីករាយបុណ្យសំពះព្រះខែ - បំភ្លឺក្តីប្រាថ្នា”

រួមជាមួយបរិយាកាសអបអរសាទរយ៉ាងឱឡារិកនៃបុណ្យអកអំបុកប្រពៃណី Khmer គ្រូ និងសិស្សានុសិស្សនៃសាលា វិទ្យាល័យអន្តេវាសិកជនជាតិ Bạc Liêu បានរៀបចំយ៉ាងមហោឡារិកនូវរាត្រីបុណ្យក្រោមប្រធានបទ “រីករាយបុណ្យសំពះព្រះខែ - បំភ្លឺក្តីប្រាថ្នា”។រាត្រីបុណ្យនេះបានប្រព្រឹត្តទៅក្នុងបរិយាកាស ទាំងមហោឡារិកតាមបែបប្រពៃណី ទាំងប្រកបដោយភាពកក់ក្តៅ និងពោរពេញដោយទឹកចិត្តភក្តីរវាងគ្រូ និងសិស្ស។

សហគ្រាស - ម៉ាក