ទូរស័ព្: 0274 383 347
ច័ន្ទ, 2-6-25 14:04:27

ជនជាតិចិនអភិរក្សសិល្បៈចំរៀងល្ខោនបុរាណ

ជាមួយកាយសម្ហតែងតាមបែបសរុប រាល់ចង្វាក់រាំ ច្រៀងយ៉ាងរៀបរយដែលយោងតាមសម័យកាល សិល្បៈច្រៀងរាំ និងរឿងល្ខោនបុរាណគឺជាចំណីខាងស្មារតីមិនអាចខ្វះបានក្នុងជីវភាពរស់នៅនៃវប្បធម៌សហគមរបស់ជនជាតិចិន។

ដោយឡែកចំពោហជនជាតិចិននៅកាម៉ាវ លោកត្រឹងក្វេឌិញ ប្រធានគណកម្មវត្តលោកយាយធៀងហូវថាញ់ម៉ូវ (សង្កាត់២ ក្រុងកាម៉ាវ) បានរៀបរាប់មកវិញថា កាលពីឆ្នាំ១៩៧២ ការិយាល័យចំរៀងបុរាណឃុំដុងតឹម (ដែលសព្វថ្ងៃមានតីតាំងស្ថិតនៅដងវិថីហ្វាងយ៉ីវ សង្កាត់២ ក្រុងកាម៉ាវ ជាកន្លងសកម្មភាព និងបង្កើតក្រុមចម្រៀងសម្រាប់អ្នកកាប់អុសដំបូងបង្អស់របស់ជនជាតិចិននៅកាម៉ាវ។ “ជំនាន់នោះ ការបង្កើតក្រុមចម្រៀងគឺដើម្បីទិសដៅឃោសនាចលនាបងប្អូនជនជាតិចិនចូលរួមច្រៀងជាភាសាចិន។ យើងខ្ញុំក៏បានជួលគ្រូចម្រៀងមកអំពីខេត្តសុកត្រាំងឲ្យបង្ហាត់ច្រៀងដើម្បីច្រៀងបម្រើនារដូវបុណ្យថ្វាយលោកយាយ។ ថ្វីត្បិតតែដូច្នោះ ក្រុមអ្នកច្រៀងទាំងនេះគ្រាន់តែសកម្មភាពបានត្រឹម៣ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះក៏បែកខ្ចាយអស់”។

សព្វថ្ងៃនេះ ដើម្បីបម្រោះមាមីងបងប្អូនចូលរួមថ្វាយលោកយាយ គណកម្មការវត្តតែងបានអញ្ជើញបណ្តាក្រុមចម្រៀងល្ខោនបុរាណមកអំពីទីក្រុងហូជីមិញដើម្បីសម្តែង។ និយាយអំពីសិល្បៈចម្រៀងល្ខោនបុរាណនៅក្រុងសាយហ្កង ផ្សារធំ គឺគ្មានអ្នកណាមិនស្គាល់ភាពល្បីឈ្មោះនៃក្រុមចម្រៀងល្ខោនថុងញ៉ឹកក្វាងជីវនោះទេ។ សព្វថ្ងៃ ក្រុមកំពុងសកម្មភាព ដោយមានលំហូរ២យ៉ាងដ៏ឆ្នើម គឺជាផ្នែកខាងល្ខោនបែបវៀតនិងចិន។ ល្ខោនវៀតប្រើភាសាក្វាងដុង (ចម្រៀងក្វាង) ចំណែកល្ខោនចិនវិញប្រើភាសាចិនកាតាំង។

ការតុបតែងមុខត្រូវតែសិក្សាដោយប្រុងប្រយ័ត្ននូវស្គ្រីប ហើយធ្វើតាមយ៉ាងដិតដល់នូវបុគ្គលិកលក្ខណៈរបស់តួអង្គនីមួយៗ។

ដោយសារលក្ខណៈពិសេសរបស់ភាសា ល្ខោនបែបវៀតក៏មានភាពទាក់ទាញភ្ញៀវទស្សនាច្រើនជាង ពីព្រោះបានទស្សនាការសម្តែងល្ខោននេះក្នុងរាត្រីតែមួយ។ ទន្ទឹមនិងនោះ មានបងប្អូនជនជាតិចិនជាច្រើនចេះភាសាក្វាងដុង ទើបការចូលរួមទស្សនាអ្នកទាំងឡាយនិងបានយល់ដឹងរាល់គ្រប់អត្ថន័យក្នុងការសម្តែង។

បណ្តាសាច់រឿងល្ខោនបុរាណក្នុងការសម្តែងរបស់ជនជាតិចិន តែងបានផ្តោតលើរឿងព្រេងបុរាណរបស់ចិន មានដូចជា៖ ភុងងីឌិញ ទៀកឌិញសាង ផាងលេហ្វេ។ បន្ទាប់មកនេះ ជាមួយការលាយឡំខាងវប្បធម៌ សិល្បៈកៃលឿងណាមបូក៏ត្រូវបានដាក់បញ្ចូលរាល់ការសម្តែងដែលពោរពេញដោយលក្ខណៈវៀតណាម ដូចជា៖ តឹមកាម លីធឿងគៀក...។

ដើម្បីញុំាងឲ្យកម្មវិធីសម្តែងកាន់តែមានការចាប់អារម្មណ៍ គឺត្រូវឆ្លងកាត់ការហ្វឹកហាត់យ៉ាងមាត់ចត់ណាស់ដែរ។

អ្នកស្រី ត្រឹងអាញធឺ ប្រធានក្រុមល្ខោនបុរាណថុងញ៉ឹកក្វាងជីវ មានប្រសាសន៍៖ “ដើម្បីបណ្តុះបណ្តាលសិល្បករដ៏ជំនាញមួយរូប គឺជាការលំបាកខ្លាំងណាស់ តាំងពីរបៀបច្រៀងរហូតដល់កាយវិកាសម្តែង ក្រសែភ្នែក ទឹកមុខញញឹមសុទ្ធតែមានរៀបរៀបរយ។ ក៏ដូចជាល្ខោនហាកបូយឬក៏កៃលឿង ប្រភេទសិល្បៈប្រពៃណីនេះកំពុងត្រូវសាបសូនជាសន្សឹមៗក្នុងសហគមជនជាតិចិន ការជម្រើសបញ្ញវ័នសម្រាប់យកមកស្នបន្តក៏ជាការេពិបាកំមួយដែរ។ សព្វថ្ងៃ មានសិល្បករជាង៣០រូបក្នុងក្រុមដែលសុទ្ធសឹងជាអ្នកមានវ័យចាស់ជរា គ្រប់សមត្ថភាពដើម្បីធានាការសម្តែងក្នុងឱកាសបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី និងបុណ្យទានសំខាន់ៗប៉ុណ្ណោះ ដូចជាបុណ្យថ្វាយលោកយាយ លោកតាជាដើម”។

ក្នុងការប្រកបជីវភាពដ៏សែនលំបាក សិល្បករអ្នកសម្តែងល្ខោនក៏មិនមានគំនិតចង់បោះបង់អាជីពនោះដែរ ពីព្រោះសម្រាប់ពួកគាត់ ផ្នែកខាងវិស័យសិល្បៈតែងជាមោទនភាព ជាចំណាប់អារម្មណ៍សម្រាប់ការខិតខំប្រឹងប្រែងក្នុងការអភិរក្សអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌ជនជាតិចិនដែលរៀបច្បងគ្រប់ជំនាន់បានបន្សល់ទុកមក៕

 

អាញទឹង-ហ៊ីវងៀ

 

Tags:

រីកសាយភាយនៃទង្វើដ៏ល្អថ្លៃថ្នូ

ប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះ ព្រះពុទ្ធសាសនាចិននៅកាម៉ាវតែងប្រតិបត្តិល្អតាមពុទ្ធប្បញ្ញតិនិងពុទ្ធានុញ្ញតិ ក៏ដូចជាអនុវត្តល្អតាមគោលនយោបាយរបស់បក្សនិងក្រឹត្យច្បាប់រដ្ឋ។ ទាំងជីវភាពរស់នៅនិងស្មារតីសម្ភារៈនៃអ្នកភារៈសាសនា ព្រមទាំងពុទ្ធបរិស័ទទាំងឡាយមួយថ្ងៃកាន់តែមានភាពរីកចម្រើន។ បណ្តាទីតាំងសក្ការៈបូជាក៏ទទួលបានការវិនិយោគកែជួសជុល និងកសាងថ្មីយ៉ាងធំទូលាយស្អាតៀងដែរ។

លទ្ធផលផ្តើមពីការស្របមតិ និងភារកិច្ចទទួលខុសត្រូវ

នៅឃុំ Đông Thới ស្រុក Cái Nước ប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះ ផ្តើមពីបណ្តាគោលនយោបាយឧបត្ថម្ភរបស់រដ្ឋ ព្រមទាំងបណ្តាទម្រង់សេដ្ឋកិច្ចមានប្រសិទ្ធភាព ជីវភាពបងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer នៅភូមិភាគមួយថ្ងៃកាន់តែបានលំនឹង។

ភាពអស្ចារ្យនៃវត្តសិរីតាម៉ឺន

ចម្ងាយពីក្រុង Sóc Trăng (ខេត្ត Sóc Trăng) ប្រមាណ២០ម៉ែត្រ យើងនឹងបានឃើញនូវភាពស្រស់ស្អាតរបស់វត្តសិរីតាម៉ឺនហាក់បីដូចជាគ្រាប់ពេជដែលរំលេចដោយពន្លឺដ៏ភ្លឺភ្លេកនៅកណ្តាលឃុំ Viên Bình ស្រុក Trần Đề។ មិនត្រឹមជាសំណង់សាសនាដ៏ល្អអស្ចារ្យប៉ុណ្ណោះទេ វត្តសិរីតាម៉ឺនថែមទាំងជានិម្មិតរូបដែលប្រកបដោយភាពជឿជាក់និងស្មារតីសាមគ្គីដែលកើតមានអំពីសទ្ធាទឹកចិត្តរបស់បងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer ទាំងឡាយនៅទីនេះទៀតផង។

ស្ថាបត្យកម្មវត្តទឹកប្រៃ (chùa Nước Mặn)

វត្តកំពង់មានជ័យទឹកប្រៃ (Nước Mặn) គឺជាវត្ត Khmer បុរាណដែលត្រូវបានកសាងនូវឆ្នាំ១៧០៦ មានទីតាំងស្ថិតនៅទីរួមស្រុក Long Phú ស្រុក Long Phú ខេត្ត Sóc Trăng។

ពិធីស្រង់ព្រះក្នុងថ្ងៃបុណ្យវិសាខបូជា

ទំនៀមនៃពិធីពូនភ្នំខ្សាច់ក្នុងថ្ងៃបុណ្យចូលឆ្នាំ

ក្នុងថ្ងៃបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីខ្មែរមានយ៉ាងច្រើនពិធីកិច្ចផ្សេងៗដ៏ល្អអស្ចារ្យ ប្រកបដោយលក្ខណៈវប្បធម៌ជំនឿសាសនា។ ក្នុងចំណោមបណ្តាពិធីកិច្ចទាំងនោះមានអានិសង្សពូនភ្នំខ្សាច់នៅតាមវត្ត khmer ទាំងឡាយផងដែរ។

ភាពអ៊ូអរនៃបណ្តាសកម្មភាពអំណរបុណ្យចូលឆ្នាំ

បងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer Nam Bộ និយាយរួម នៅ Cà Mau និយាយដោយឡែក ទើបទទួលបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីជាតិ ឆ្នាំ២០២៥ក្នុងបរិយាកាសសប្បាយរីករាយ និងកក់ក្តៅជាទីបំផុត។

កែជួសជុលវត្តដែលមានអាយុកាល៤០០ឆ្នាំ

Trà Vinh ជាខេត្តមួយដែលគេដឹងឮថាមានវត្តអារាម Khmer ច្រើនកុះករ។ ហើយក្នុងនោះដែលលេចធ្លោជាងគេគឺវត្តស្លែង ឬហៅថាស្លែងចាស់ មានទីតាំងស្ថិតនៅឃុំ Phước Hưng ស្រុក Trà Cú វត្តនេះមានអាយុកាលជិត៤០០ឆ្នាំដែរហើយ។

សម្រស់វត្ត Khmer នៅព្រំដែន

វត្តកោះអណ្តែត ជាវត្ត Khmer បុរាណមួយនៅតំបន់ព្រំដែន ដោយមានក្បូរក្បាច់រាចនាយ៉ាងអស្ចារ្យ ត្រូវបានផ្តើមកសាងនូវឆ្នាំ១៥១៦ មានទីតាំងស្ថិតនៅឃុំ An Hảo ស្រុក Tri Tôn ខេត្ត An Giang។

ភាពអស្ចារ្យនៃស្ថាបត្យកម្មវត្តបង្រៃចាស់ (Vàm Ray)

Trà Vinh គឺជាខេត្តមួយដែលគេធ្លាប់បានដឹងថាមានវត្តអារាម Khmer ដ៏ច្រើនជាងគេទូទាំងប្រទេស Việt Nam ដោយមានទាំងអស់១៤៤វត្ត។ រាល់វត្តនីមួយៗតែងបានរៀបចំតុបតែងយ៉ាងល្អប្រណិតដោយក្បូរក្បាច់រចនានៃព្រះពុទ្ធសាសនាកណមហានិកាយ Khmer។ ក្នុងនោះមានវត្តកំពុងពោធិព្រឹក្ស ហៅបង្រៃចាស់ (Vàm Ray)។

សហគ្រាស - ម៉ាក