ទូរស័ព្: 0274 383 347
សុក្រ, 10-10-25 16:23:08

មកទស្សនាវត្តខ្មែរនៅតំបន់ព្រំដែន

An Giang ត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាខេត្តដែលជនរួមជាតិខ្មែររស់នៅយូរជំនាន់ ហើយក៏ជាខេត្តមួយដែលមានវត្តខ្មែរយ៉ាងច្រើនផងដែរ (ឈរចំណាត់ថ្នាក់ទី៤ បន្ទាប់ពីខេត្ត Trà Vinh, Sóc Trăng និង Kiên Giang)។ រស់នៅប្រមូលផ្តុំច្រើនបំផុតនៅស្រុក Tri Tôn និង Tịn Biên ដែលមានទាំងអស់វត្តជិត៧០វត្ត។ វត្តនិមួយៗមិនត្រឹមតែមានសោភ័ណភាពបុរាណរៀង ៗខ្លួនប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងជាកន្លែងរក្សានូវតម្លៃវប្បធម៌ដ៏វិសេសវិសាលរបស់ជនជាតិខ្មែរណាមបូនិយាយរួម និងវត្តរាជទស្សនារាម ស្តេចទត ផងដែរ។

ស្ថាបត្យកម្មនៃព្រះវិហារវត្តរាជទស្សនា ស្តេចទត។

វត្តស្តេចទត ត្រូវបានកសាងឡើងក្នុងឆ្នាំ១៨៨០ មានទីតាំងស្ថិតនៅភូមិ Vĩnh Hạ ឃុំ Vĩnh Trung ស្រុក Tịnh Biên ហើយក៏ជាវត្តមួយក្នុងចំណោមវត្តខ្មែរដែលមានផ្ទៃដីធំទូលាយគួរសម បើប្រៀបជាមួយបណ្តាវត្តខ្មែរដទៃទៀតរបស់ស្រុក ព្រមទាំងមានសំណង់ស្ថាបត្យកម្មប្រកបដោយអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌នៃព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទខ្មែរ។ ដោយបានដឹងថា វត្តរាជទស្សនារាម ស្តេចទត ក៏ជាកន្លែងប្រឡងធម្មវិន័យ បាលី និងអក្សរសាស្ត្រខ្មែរសម្រាប់ព្រះសង្ឃ និងកូនក្មួជនរួមជាតិខ្មែរប្រចាំឆ្នាំនៅតំបន់ព្រំដែននេះផងដែរ។ 

ចំណាប់អារម្មណ៏ដំបូងពេលចូលដល់ទីធ្លារវត្តស្តេចទត គឺបណ្តាបដិមាករសាវ័កឈរប្រថាប់ទាំងសង្ខាងផ្លូវ ហាក់បីដូចជាចាំទទួលស្វាគមន៍ពុទ្ធបរិស័ទជិតឆ្ងាយមកគោរពបូជា។

ក្រៅពីនោះ វត្តរាជទស្សនារាម  ស្តេចទត ថែមទាំងសម្បូរស្ថាបត្យកម្មវិសេសវិសាល បង្កើតបាននូវចំណាប់អារម្មណ៍សម្រាប់ទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរណ៍ជិតឆ្ងាយ ដែលបានអញ្ជើញមកទស្សនា គោរពបូជាវត្ត។ 

ព្រះពុទ្ធបដិមាករដ៏ធំមហិមា គង់ព្រះថាប់លើផ្កាឈូក បង្កើតនូវភាពអស្ចារ្យគួរជាទីជ្រះថ្លាក្រៃលែង។ 

ដំបូងចូល​ដល់​ទីធ្លារ​វត្ត​ យើង​នឹងបានឃើញនៅបណ្តាបដិមាករជាសាវ័កព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ​ឈរ​ព្រះថាប់តាមសង្ខាង​ផ្លូវ ហាក់បី​ដូច​ជា​ស្វាគមន៍​ពុទ្ធបរិស័ទ​ជិត​​ឆ្ងាយ​ដែលបានអញ្ជើញមក​ទស្សនា គោរពបូជា។ ទន្ទឹមនិងនោះផងដែរ ក៏មានព្រះពុទ្ធបដិមាករយ៉ាងធំមហិមា គង់លើបល្ល័ង្កផ្កាឈូក ហើយហ៊ុំព័ទ្ធដោយរូបបដិមាករសាវ័កជាច្រើនអង្គ បង្កើតបានជាសក្ការៈដ៏ពិសិដ្ឋថ្លៃថ្លា។ 

គន្ធកុដិចេតិយ​​ត្រូវ​បាន​កសាង​​តាមបែបលក្ខណៈ​ស្ថាបត្យកម្ម​នៃ​ផ្ទះ​រត​បុរាណ​នៅ​វត្ត​ ស្តេច​ទត។ 

វត្ត​រាជទស្សនា ស្តេចទត ​មិន​ត្រឹមប្រកបដោយ​តម្លៃផ្នែក​ខាង​ជំនឿ​ដ៏​ជ្រាលជ្រៅ​ ព្រមទាំងជា​កន្លែង​សម្រាប់​សកម្មភាព​សាសនា​របស់បងប្អូនប្រជាពុទ្ធបរិស័ទ​ខ្មែរ​នៅភូមិភាគ​​នោះទេ ​ថែមទាំង​ជា​មណ្ឌល​សម្រាប់​សកម្មភាព​វប្បធម៌​សហគមន៍ ជា​កន្លែង​ទេសចរណ៍​ផ្លូវចិត្ត ​មិនអាចមើលរំលងសម្រាប់​ភ្ញៀវ​ទេសចរណ៍​គ្រប់​ទិសទី​ដែល​បានអញ្ជើញមកកាន់តំបន់​ព្រំដែននៃខេត្ត An Giang ៕ 

 

អត្ថបទនិងរូបថត៖ ចន្តា

Tags:

ពង្រឹងសាមគ្គីភាព

សាលាទាន (អាគារសកម្មភាពវប្បធម៌សហគមន៍ Khmer) គឺជាកន្លែងដ៏សំខាន់សម្រាប់ជនជាតិភាគតិចក្នុងការរៀបចំសកម្មភាពវប្បធម៌ ចាត់តាំងពិធីបុណ្យទានផ្សេងៗ និងការដោះដូរ ជួបជុំ និងចែករំលែកបទពិសោធន៍រវាងគ្នាទៅវិញទៅមក។ អាស្រ័យហេតុនេះហើយក៏បានរួមចំណែកក្នុងការពង្រឹងសាមគ្គីភាពក្នុងភូមិស្រុកទៀតផង។

ឆ្ពោះទៅគ្មានតំបន់ជួបលំបាកពិសេសទៀត

ក្រោយរយៈពេល ៥ ឆ្នាំដែោលបានផ្សព្វផ្សាយអនុវត្ត (២០២១-២០២៥) កម្មវិធីគោលដៅជាតិអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច-សង្គមតំបន់ជនជាតិភាគតិច បានរួមចំណែកផ្លាស់ប្តូរមុខមាត់តំបន់ជនបទដែលមានបងប្អូនជនរួមជាតិភាគតិចរស់នៅច្រើនកុះករទូទាំងខេត្ត Cà Mau ជួយគ្រួសារជាច្រើនមានលក្ខណៈលំនឹងជីវភាព ឈានឡើងចាកផុតពីភាពក្រីក្រ។

ជាមណ្ឌលវប្បធម៌ជំនឿសាសនារបស់ជនរួមជាតិ Khmer

ត្រូវបានផ្តើមកសាងក្នុងឆ្នាំ ១៩៥២ វត្តសិរីវង្សា ពុធធ្លេថ្មី (Hoà Bình Mới) ស្ថិតនៅឃុំ Hoà Bình មិនត្រឹមជាសំណង់នៃស្ថាបត្យកម្មព្រះពុទ្ធសាសនាទក្ខិណានិកាយ Khmerដ៏ស្រស់បំព្រង និងចម្រុះដោយពណ៌ប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងត្រូវបានចាត់ទុកថាជា “បេះដូង” នៃវប្បធម៌ជំនឿ ដែលតែងផ្សារភ្ជាប់រវាងសហគមន៍របស់បងប្អូនជនរួមជាតិ Khmerទាំងឡាយនៅទីនេះទៀតផង រួមចំណែកធ្វើឱ្យកាន់តែសម្បូរបែបថែមទៀតខាងលក្ខណៈវប្បធម៌ប្រពៃណីរួមរបស់ខេត្ត្ត Cà Mau។

វត្ត Khmer: “សារមន្ទីររស់” នៅកណ្តាលភូមិស្រុក

សម្រាប់តំបន់ភោគផលដូចជាខេត្ត Cà Mau បណ្តាវត្ត Khmer ទាំងឡាយ មិនត្រឹមតែជាសំណង់សាសនាដ៏សក្តិសិទ្ធប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងជា "សារមន្ទីររស់" ដ៏វិសេសវិសាល និងជាកន្លែងអភិរក្ស និងពង្រីកនូវព្រលឹងនៃអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌សម្រាប់បញ្ញវន្តគ្រាប់ជំនាន់ទៀតផង។

លក្ខណៈដ៏ប្រពៃនៃពិធីបុណ្យសែនដូនតា

ប្រព្រឹត្តឡើងចាប់ពីថ្ងៃ ១៤រោច ខែភទ្របទ រហូតដល់ ថ្ងៃ ១កើត ខែអាស្សុជ បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌសែនដូនតា ដែលជាពិធីបុណ្យប្រពៃណីដ៏ធំ និងមានអត្ថន័យសំខាន់មួយរបស់បងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer Nam Bộ។

វត្តឃោសិតារាម - សារមន្ទីរសិល្បៈ

ស្ថិតនៅចម្ងាយប្រហែល ៥ គីឡូម៉ែត្រពីមណ្ឌលនៃសង្កាត់ Bạc Liêu (ចាស់) វត្តឃោសិតារាម (មានទីតាំងស្ថិតនៅភូមិ Cù Lao ឃុំ Hưng Hội) ប្រៀបបាននឹងសារមន្ទីរដែលរស់រវើកសម្រាប់ផ្នែកខាងសិល្បៈនៃស្ថាបត្យកម្ម Khmer ដែលត្រូវបានថែរក្សា និងអភិរក្សអស់រយៈពេលជាង ១៦០ ឆ្នាំកន្លងមកហើយ។

លក្ខណៈបុរាណនៃវត្តចម្ការត្រើយត្បូង (Láng Cát)

វត្តរតនារង្សី ចម្ការត្រើយត្បូង (Láng Cát) មានទីតាំងស្ថិតនៅសង្កាត់ Rạch Giá ខេត្ត An Giang ជាវត្ត Khmer បុរាណផងដែរសម្រាប់ខេត្ត An Giang។ វត្តត្រូវបានទទួលស្គាល់ជាបេតិកភណ្ឌប្តវត្តិសាស្ត្រថ្នាក់ជាតិតាមសេចក្តីកំណត់លេខ ៩២១-QĐ/BT ចុះថ្ងៃទី២០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៤។

ចលនាសង្គម ដើម្បីបម្រើសង្គមវិញ

ជនរួមជាតិ Hoa នៅ Cà Mau មានប្រមាណ ៦.២០០ គ្រួសារ ដោយមានប្រជាជនចំនួន ២៤.៦២៥ នាក់។ ជនជាតិ Hoaនៅទីនេះ បើទោះជាមិនច្រើនធៀបទៅនឹងខេត្តជិតខាងក៏ដោយ ប៉ុន្តែមានបញ្ញវន្ត គ្រូបង្រៀន និងពាណិជ្ជករយ៉ាងច្រើន។ ពួកគាត់មានស្មារតីសាមគ្គី ជួយឧបត្ថម្ភគ្នាទៅវិញទៅមក ហើយរស់នៅយ៉ាងចុះសម្រុងជាមួយសហគមន៍ជនជាតិដទៃទៀត។

ទេសភាពវត្តពុតធ្លេចាស់ (Hoà Bình Cũ)

វត្តសិរីពោធិមង្គល ពុតធ្លេចាស់ (Hoà Bình Cũ) មានទីតាំងស្ថិតនៅទីរួមស្រុក A1 ឃុំ Hoà Bình ខេត្ត Cà Mau ជាវត្ត Khmer បុរាណមួយដែលត្រូវបានផ្តើមកសាងក្នុងឆ្នាំ ១៥៥៦។ នេះក៏ជាវត្តដែលមានសគុណលើបដិវត្តន៍ផងដែរ។ ថ្វីត្បិតតែបានឆ្លងកាត់ជាច្រើនសម័យកាលនៃប្រវត្តិសាស្ត្រក៏ដោយ វត្តពុតធ្លេចាស់នូវតែរក្សាបានតម្លៃផ្នែកខាងស្ថាបត្យកម្មបែបប្រពៃណីបុរាណ ព្រមទាំងក្លាយជាកន្លែកទេសចរណ៍ជំនឿសានសាដ៏សំខាន់ផងដែរសម្រាប់សហគម Khmer នៅភូមិភាគ។

អស្ចារ្យនៃស្ថាបត្យកម្មវត្ត Vĩnh Hưng

ទីក្រុង Cần Thơ ជាក្រុងមួយដែលភ្ជាប់ជាមួយប្រវត្តិសាស្ត្រ និងអត្តសញ្ញាវប្បធម៌ដ៏យូរឡុងណាស់មកហើយ។ នេះក៏ជាតំបន់ទីតាំងដែលសម្បូរដោយសំណង់ខាងសាសនានៃវត្តអារាមរបស់បណ្តាជនជាតិជាបងប្អូន Kinh - Khmer - Hoa ដ៏ល្បីរន្ទឺ មានដូចជា៖ វត្តស្រឡូង (Chén Kiểu) វត្តសំរោង វត្តលោកយាយ Thiên Hậu និងវត្ត Đất Sét រាល់វត្តនីមួយៗតែងមានលក្ខណៈស្ថាបត្យកម្មដ៏ពិសេសផ្ទាល់ខ្លួន និងមានអាយុកាលរាប់រយឆ្នាំទៀតផង ទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរណ៍ជិតឆ្ងាយមកគោរពបូជា និងសិក្សាស្រាវជ្រាវ ក្នុងនោះមានវត្ត Vĩnh Hưng ផងដែរ។

សហគ្រាស - ម៉ាក