ទូរស័ព្: 0274 383 347
អង្គារ, 13-5-25 16:10:31

អភិរក្សវប្បធម៌ Khmer ផ្តើមពីភាសានិងអក្សសាស្ត្រ

ភាសានិងអក្សរសាស្រ្តគឺជាដួងប្រលឹងរបស់គ្រប់បណ្តាជនជាតិ ជាឧបករដ៏ចម្បងសម្រាប់ឱ្យការអភិរក្សនិងពង្រីកអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌ជាតិ។

ការតុបតែងតារាងតួព្យញ្ចនៈ Khmer ក្នុងឱកាសបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី ក៏បានជួយឱ្យប្អូនៗក្តាប់បានយ៉ាងច្បាស់ខាងភាសា Khmer។

ប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះ ទន្ទឹមជាមួយការយកចិត្តទុកដាក់របស់បក្សនិងរដ្ឋស្តីពីសកម្មភាពនៃការអភិរក្សនូវភាសា និង អក្សរសាស្ត្រ មានដូចជាការចាត់តាំងបើកថ្នាក់រៀននិងបង្រៀនអក្សរ Khmer នារដូវវិស្សមកាលជារៀងរាល់ឆ្នាំនៅតាមគ្រប់បណ្តាវត្ត សាលាទានលើភូមិសាស្ត្រខេត្ត... បងប្អូនជនរួមជាតិតែងរិះរកគ្របវិធីសាស្ត្រដើម្បីនាំយកនូវភាសានិងអក្សរសាស្ត្ររបស់ជាតិខ្លួនដល់ឱកាន់តែចូលជិតមហាជននិយាយរួម និងសហគម Khmer និយាយដោយ ឡែក ជាពិសេសបញ្ញវន្តកូន Khmer ជំនាន់ក្រោយ។

ឈុតសម្តែងរបាំ ក្រោមចំណងជើង “អភិរក្សភាសា khmer) របស់ក្រុមសិល្បៈ Khmer ខេត្តបានរួមចំណែកក្នុងការនាំយកនូវភាសានិងអក្សរសាស្ត្រខ្មែរឱ្យកាន់តែចូលជិតមហាជនថែមទៀត។

និយាយពីការអភិរក្សភាសានិងអក្សរសាស្ត្រ Khmer  លោក Hữu Trung ប្រធានក្រុមសិល្បៈ Khmer ខេត្ត ឱ្យដឹង៖ សម្រាប់ខាងភាសានិងអក្សរសាស្ត្ររបស់ជនរួមជាតិភាគតិចនៅ Việt Nam និយាយរួម សហគម Khmer និយាយដោយឡែក គឺជាបញ្ហាដ៏សំខាន់ខ្លាំងណាស់ បង្កើតបាននូវផលិផលដែលភ្ជាប់ដោយតម្លៃវប្បធម៌ខាងសម្ភារៈនិងស្មារតី រួមចំណែកបង្កើនបាននូវឃ្លាំងវប្បធម៌សម្ភារៈនិងអរូបិយ បង្ហាញយ៉ាងច្បាស់អំពីលក្ខណៈវប្បធម៌របស់សហគមបណ្តាជនជាតិ Việt Nam។ អាស្រ័យដូច្នេះហើយ ដើម្បីរួមចំណែកក្នុងការអភិរក្សភាសានិងអក្សរសាស្រ្ត Khmer នាឱកាសបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីជាតិកន្លងថ្មីៗនេះ យើងខ្ញុំក៏បាននិពន្ធនិងរៀបរៀងកម្មវិធីសិល្បៈចម្រៀងរបាំ Khmer ក្រោមចំណងជើង អភិរក្សភាសា Khmer ដើម្បីឧទ្ទេសនាមនូវភាសាជាតិជូនដល់មហាជនទាំង ឡាយ។

រយៈពេលកន្លង ក្នុងចំណោមអ្នកភារៈសាសនាគ្រប់រូបរួមទាំងវត្តអារាមផងដែរបានរួមចំណែកយ៉ាងសកម្មសម្រាប់ក្នុងការអភិរក្សនិងពង្រីកខាងភាសានិងអក្សរសាស្ត្រ Khmer។

នាឱកាសបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី នៅវត្តសិរីមង្គល ជ្រុងខ្មែរ (Rạch Giồng) ឃុំ Hồ Thị Kỷ ស្រុក Thới Bình ក្រៅពីការរៀបចំតុបតែងដើម្បីទទួលឆ្នាំថ្មី វត្តថែមទាំងមានរៀបចំក្តារខឿនរចនាព្យញ្ចនៈ Khmer ទាំង៣៣តួ ព្រមទាំងស្រះពេញតួនិងស្រះនិស្ស័យ Khmer ជាដើមសម្រាប់អ្នកផងទាំងពួងងាយស្រួលក្នុងការសម្គាល់។ “មូលដ្ឋហេតុដែលអាត្មារៀបចំតុបតែងតារាងព្យញ្ចនៈ Khmer ក្នុងបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី ពីព្រោះនេះជាឱកាសដែលមាមីងពុទ្ធបរិស័ទបានមកជួបជុំគ្នាច្រើនកុះករ ជាពិសេសប្អូនៗសិស្សានុសិស្ស។ ក្រៅពីចូលរួមសប្បាយថ្ងៃបុណ្យ ប្អូនៗថែមទាំងមានលក្ខណៈស្វែងយល់ពីតួអក្សរសាស្ត្រ Khmer ទៀតផង ផ្តើមពីនោះដើម្បីរៀនបានពូកែថែមទៀត។ ជាពិសេស សម្រាប់ឱ្យការរៀនអក្សរខ្មែរនារដូវវិស្សកាលឆ្នាំ២០២៥នេះតែម្តង” ព្រះតេជគុណ Hữu Nhiều ចៅអធិការវត្ត ជ្រុងខ្មែរ (Rạch Giồng) មានសង្ឃដីការបែបនេះ។

ប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះ សកម្មភាពនៃការអភិរក្សភាសានិងអក្សរសាស្ត្រ Khmer លើភូមិសាស្ត្រខេត្តតែងទទួលបានការយកចិត្តទុកដាក់អំពីបក្សនិងរដ្ឋ។ ក្នុងនោះ កាសែត Cà Mau ទ្វេភាសាក៏ជាប្រព័ន្ធសារព័ត៌មានដ៏ស្របច្បាប់ រួមចំណែកនាំយកនូវភាសានិងអក្សរសាស្ត្រ Khmer ដល់តាមតំបន់ជនរួមជាតិ។

ការអភិរក្សភាសានិងអក្សរសាស្ត្រ Khmer និយាយដោយឡែក គឺមិនមែនជាភារកិច្ចសម្រាប់បុគ្គលណាម្នាក់នោះទេ វាជាទង្វើដែលពួគយើងរាល់គ្នាចាំបាច់ត្រូវមានភារកិច្ចទទួលខុសត្រូវក្នុងការថែរក្សានិងអភិរក្ស។ ជាពិសេសបញ្ញវន្តជំនាន់ក្រោយ ភារកិច្ចទទួលខុសត្រូវកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរនិងឧត្តុង្គឧត្តមថែមទៀតខណៈពេលដែលបញ្ញវន្តជំនាន់ក្រោយកំពុងជាអ្នកស្នងបន្តដោយផ្ទាល់៕

 

Danh Điệp

Tags:

“ផ្លែផ្អែម” នៅសាលាពិសេសដោយឡែក

ជំរុញខ្លាំងខ្លាការសិក្សារៀនសូត្រនិងធ្វើតាមសតិអារម្មណ៍ សីលធម៌ និងឥរិយាបទ Hồ Chi Minh អនុវត្តមានប្រសិទ្ធភាពចំពោះប្រធានបទឆ្នាំសិក្សាគឺ “សាមគ្គី ក្រឹត្យក្រុម ច្នៃប្រតិដ្ឋ បន្តផ្លាស់ថ្មី លើកកម្ពស់គុណភាពនៃការអប់រំនិងបណ្តុះបណ្តាល” កសាងផែនមហាសាមគ្គីផ្ទៃក្នុង ពង្រីកល្អសិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ វិទ្យាល័យជនជាតិអន្តេវាសិក Cà Mau បានបង្កើន និងរក្សាលំនឹងគុណភាពនៃការបង្រៀននិងរៀនជាប្រចាំ។

មាតុភូមិបដិវត្តន៍ផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងសកម្ម

ការដណ្តើមបានជោគជ័យនៃនិទាឃរដូវឆ្នាំ១៩៧៥ គឺជាកំណត់ត្រាដ៏សំខាន់នៃប្រវត្តិសាស្ត្រ នាំមកនូវភាពឯករាជ្យ សេរីភាព​បូរណទឹកដី។ បន្ទាប់ពី៥០ឆ្នាំប្រទេសជាតិបានរំដោះ តំបន់មាតុភូមិបដិវត្តន៍នៅ Cà Mau ក៏មានក៏ផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងសកម្មផងដែរ។ បណ្តារណ្តៅគ្រាប់រំសេវ វាលសមរភូមិកាលពីដើម ឥឡូវប្រែក្លាយជាទីតាំងសម្រាប់ចិញ្ចឹមបង្គា ធ្វើស្រែនិងសាងសង់ផ្ទះដ៏ធំទូលាយស្អាតអស់ដែរ។

អភិរក្សវប្បធម៌ Khmer ផ្តើមពីភាសានិងអក្សសាស្ត្រ

ភាសានិងអក្សរសាស្រ្តគឺជាដួងប្រលឹងរបស់គ្រប់បណ្តាជនជាតិ ជាឧបករដ៏ចម្បងសម្រាប់ឱ្យការអភិរក្សនិងពង្រីកអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌ជាតិ។

ផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពជូនបងប្អូននារីជនបទ

ទូទាំងឃុំ Quách Phẩm Bắc (ស្រុក Đầm Dơi) មានគ្រួសារជនជាតិភាគតិចទាំងអស់ចំនួន ១១៦គ្រួសារ ក្នុងនោះ មាន១៥ គ្រួសារក្រីក្រ និង១០គ្រួសារប្រកៀកបន្ទាត់ក្រ។ ប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លង អាស្រ័យការយកចិត្តទុកដាក់ជំនួឧបត្ថម្ភរបស់អង្គការសង្គម សមាគមនារីឃុំក៏ក្លាហានក្នុងការអនុវត្តទម្រង់នៃការរស់នៅ និងជួយបង្កើនប្រាក់ចំណូលទៀតផង។

រៀនអក្សរសិល្បិ៍ផើ្តមពីទម្រង់

គ្រូបង្រៀននិងសិស្សនៃវិទ្យាល័យ Ngọc Hiển (ស្រុក Ngọc Hiển) មានការច្នៃប្រតិដ្ឋក្នុងការបង្រៀននិងរៀនខាងវិញ្ញាសាអក្សរសាស្ត្រ នោះគឺជាសកម្មភាពនៃការរចនាទម្រង់អក្សរសិស្សិ៍ដើម្បីបង្ហាញឡើងវិញនូវបណ្តារូបភាពវណ្ណកម្មផ្នែកខាងអក្សរសិល្បិ៍។

ជំរុញការផ្តើមអាជីវកម្ម

ក្នុងការអនុវត្តអនុគម្រោង២នៃគម្រោងទី៣ ស្ថិតក្នុងកម្មវិធីគោលដៅជាតិសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច-សង្គមតំបន់ជនជាតិភាគតិច និងតំបន់ភ្នំ តំណាក់កាលទី I ឆ្នាំ២០២១-២០២៥នៃខ្លឹមសារលេខ៣៖ "ជំរុញការផ្ដើមអាជីវកម្ម និងផ្តើមអាជីព ព្រមទាំងការទាក់ទាញវិនិយោគតំបន់ជនជាតិភាគតិច” ដោយគណៈជនជាតិខេត្តធ្វើជាអធិបតីក្នុងការអនុវត្ត។ មកទល់ពេលនេះ ក៏សម្រេចរួចរាល់ចំពោះការឧបត្ថម្ភសម្រាប់បង្កើត៤ទម្រង់នៃការផ្តើមអាជីព រួមចំណែកជំរុញខ្លាំងខ្លាស្មារតីផ្តើមអាជីវកម្ម បង្កើតការងារធ្វើសម្រាប់តំបន់ជនជាតិភាគតិច។

កាត់បន្ថយក្រអាស្រ័យការរួមកម្លាំងគ្នា

នៅឃុំ Tân Thuận ស្រុក Đầm Dơi រដ្ឋអំណាចភូមិភាគបានអនុវត្តការជំនួយឧបត្ថម្ភយ៉ាងល្អសម្រាប់បណ្តាគោលនយោបាយជនជាតិ ជាពិសេសបណ្តាកម្មវិធីគោលដៅជាតិ។ ទទួលបានការឧបត្ថម្ភផ្តុំកម្លាំងដែលផ្តើមពីគោលនយោបាយរបស់រដ្ឋ រួមជាមួយការជំនួយកម្លាំងរបស់សប្បុរសជន ជីវភាពបងប្អូនជនរួមជាតិក៏មានការផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងសកម្មផងដែរ។

លើកកម្ពស់គុណភាពអប់រំតំបន់ជនជាតិ

អនុវត្តកម្មវិធីគោលដៅជាតិសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច-សង្គមតំបន់ជនជាតិភាគតិចនិងតំបន់ភ្នំ តំណាក់កាល២០២១-២០៣០ តំណាក់កាល I៖ ចាប់ពីឆ្នាំ២០២១-២០២៥ មន្ទីរសិក្សាអប់រំនិងបណ្តុះបណ្តាលបានទទួលភារកិច្ចជាម្ចាស់ការក្នុងការអនុវត្តអនុគម្រោង១នៃគម្រោងទី៥ ចំពោះខ្លឹមសារ “ផ្លាស់ថ្មីរាល់សកម្មភាព” ពង្រឹងការអភិវឌ្ឍគ្រប់បណ្តាសាលាវិទ្យាល័យជនជាតិអន្តេវាសិក និងសាលាវិទ្យាល័យអឌ្ឍអន្តេវាសិក ព្រមទាំងបណ្តាសាលាសាកលវិទ្យាលល័យដែលមានសិស្សអឌ្ឍអន្តេវាសិក និងលុបបំបាត់ការមិនចេះអក្សរ សម្រាប់ជនជាតិផាគតិច”។

បង្កើនកម្លាំងចិត្តដើម្បីគ្រួសារក្រឈានឡើង

គ្មានដីធ្លី គ្មានទ្រព្យធន ម្ល៉ោះហើយខណៈពេលដែលបានគ្នាជាប្តីប្រពន្ធ បង Lý Văn Út និងបងស្រី Hữu Thị Kệ ជាគ្រួសារ Khmerក្រីក្រនៅភូមិលេខ៥ ឃុំ Trần Hợi ស្រុក Trần Văn Thời។ ប្តីប្រពន្ធបងធ្វើការស៊ីឈ្នួលដើម្បីរកប្រាក់ផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពគ្រួសារប្រចាំថ្ងៃ។ ខណៈនោះដែរ ប្តីប្រពន្ធបងក៏រស់អាស្រ័យលើដីធាររបស់សាច់ញាតិ ជីវភាពកាន់តែជួបលំបាកពេលដែលកូនទាំងពីរបានបន្តបន្ទាប់ចាប់កំណើត។

បង្កើនទំនុកចិត្តសម្រាប់បងប្អូនជនជាតិភាគតិច

ទីរួមស្រុក Năm Căn ស្រុក Năm Căn មាន៤.៦៧៩គ្រួសារ ដោយចំនួនប្រជាជន១៦.៦៣៣នាក់ ក្នុងនោះមាន១៩៣គ្រួសារជាជនជាតិភាគតិច ភាគច្រើនគឺគ្រួសារ Khmer រស់នៅប្រមូលផ្តុំច្រើនបំផុតនៅអនុសង្កាត់លេខ៥ មានទាំងអស់៥០គ្រួសារ។

សហគ្រាស - ម៉ាក