ទូរស័ព្: 0274 383 347
សៅរ៍, 16-8-25 23:10:22

ខ្នះខ្នែងក្នុងការអភិរក្ស និងលើកតម្កើងតម្លៃវប្បធម៌ សិល្បៈខ្មែរ

លោក Hữu Trung ប្រធានក្រុមសិល្បៈខ្មែរខេត្ត Cà Mau ពោរពេញដោយក្តីរំភើប សប្បាយរីករាយ ដោយក្រុមទើបទិញបានស្គរថ្មីមួយគ្រឿងដ៏ប្រណិត សរុបតម្លៃទឹកប្រាក់១០០លានដុង លោកបានឱ្យដឹងថា៖ "ឆ្នាំនេះ មន្ទីរវប្បធម៌ កីឡា និងទេសចរណ៍កំពុងអនុវត្តគម្រោងទី០៦ "អភិរក្ស និងពង្រីកតម្លៃវប្បធម៌ប្រពៃណីដ៏ល្អផូរផង់របស់ជនជាតិភាគតិច ជាភ្ជាប់និងការអភិវឌ្ឍវិស័យទេសចរណ៍" (ស្ថិតក្នុងកម្មវិធីគោល ដៅជាតិសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន័សេដ្ឋកិច្ច-សង្គមតំបន់ជនជាតិភាគតិច និងតំបន់ភ្នំ (២០២១-២០៣០) ដំ ណាក់កាលទី I៖ ២០២២-២០២៥)។ ក្រុមយើងខ្ញុំក៏បានបញ្ជូនសិល្បករ សិល្បការិនីជំនាញ ឱ្យចូលរួមការងារជាប្រចាំទាំង៨ស្រុក និងក្រុង ដើម្បីធ្វើការស្ទង់មតិ ស្តុកទុក ស្រាវជ្រាវ ឯកសារខាងបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ប្រ ពៃណី។ លទ្ធផលនសការស្រាវជ្រាវ ក៏ត្រូវបានរាល់បណ្តាសកម្មភាពវប្បធម៌សហគមន៍ ក៏ដូចជា បណ្តាពិធីបុណ្យផ្សេងៗ តន្ត្រីប្រពៃណីបុរាណ និងសិល្បៈប្រជាប្រិយក្នុងជនរួមជាតិ Khmer និងជនជាតិ Hoa ព្រមទាំងជនជាតិដទៃទៀត។

-ថ្មីៗនេះដែរ ការរៀបចំស្តារឡើងវិញសម្រាប់បណ្តាកម្មវិធីបុណ្យទានប្រពៃណីរបស់ជនរួមជាតិ Khmer ទទួលបានការយកចិត្តទុកដាក់អនុវត្តបែបណាខ្លះ ជំរៀបលោក?

 លោក Hữu Trung៖ ឆ្នាំ២០២៣ ក្រុមសិល្បៈខ្មែរក៏បានស្ដារឡើងវិញនូវពិធីកិច្ចទាក់ទងដល់ប្រពៃណីខ្មែរចំនួនពីរ រួមមាន៖ ពិធីទទួលទេវតាក្នុងឱកាសបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីជាតិនៃពុទ្ធសានាថេរវាទខ្មែរ និងពិធីពូនភ្នំខ្សាច់តាមជំនឿប្រជាប្រិយខ្មែរ។ ទន្ទឹមនិងនោះ ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ថ្នាក់ដឹកនាំក្រុមតែងបង្កលក្ខណៈដើម្បីអង្គភាពមានគ្រប់សមត្ថភាពខាងការនិពន្ធ និងស្រាវជ្រាវលើមូលដ្ឋានខាងមុខរបរប្រពៃណីរបស់ជនជាតិ Khmer ដើម្បីពិនិត្យ កែសម្រួលក្លាយជាវណ្ណកម្មសិល្បៈដោយមិនចាំបាច់ជួលអ្នកខាងក្រនិពន្ធចំណុះ។ បណ្តាវណ្ណកម្មសិល្បៈរបាំបែបនេះតែងត្រូវបានអង្គភាពក្រុមចាត់តាំងសម្តែងសាឡើងវិញ និងយកទៅដសម្តែងដោះដូរបម្រើមហាជន រួមចំណែកក្នុងការអភិរក្ស និងលើកតំកើងតម្លៃវប្បធម៌ប្រពៃណីដ៏ល្អផូរផង់របស់បងប្អូនជនរួមជាតិខ្មែរក្លាយជាប្រភេទសិល្បៈដ៏ឆ្នើម សម្រាប់លើកយកទៅសម្តែងបម្រើមហាជនតាមទម្រង់នៃឈុតឆាកសម្តែង។

ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ក្រុមសិល្បៈខ្មែរតែងរៀបចំសម្តែងឡើងវិញនូវឈុតឆាកថ្មីៗបានចាប់ពី២-៣វណ្ណកម្មបុរាណដែលពោរពេញដោយម្លៃខ្ពស់ខាងវិស័យសិល្បៈ។

ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ក្រុមបានលើកយកមកសម្តែងឡើងវិញតាំងពី២-៣វណ្ណកម្មនៃរបាំបុរាណ ដែលពោរពេញដោយតម្លៃផ្នែកខាងសិល្បៈ រាល់បណ្តាឈុតឆាកលំបាកៗក្នុងការសម្តែង នៅពេលដែលសម្តែងបានល្អ និងចម្លែកភ្នែក។ តាមរយៈការសម្តែង មិនត្រឹមសម្រាប់បម្រើជនរួមជាតិ Khmer ប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងបម្រើជនជាតិ Kinh និង Hoa ព្រមទាំងបងប្អូនជនជាតិដទៃទៀតផង។ ទស្សនិកជនទាំងឡាយតែងមានចំណាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំង ដោយមានឈុតសំលៀកបំពាក់ស្អាតៗ និងកាយវិការរាំរបស់សិល្បករ សិល្បការិនីមានភាពបត់បែន និងទន់ភ្លន់នៅលើឆាក លាយឡំនឹងភ្លើងព័ណ៌អាគ្គីសនីយអមដោយសូរសព្ទតន្ត្រីដ៏អន្លង់អន្លួច។ 

- ក្នុងដំណើរ​ការ​អភិរក្ស និងថែរក្សាតម្លៃភ្លេងពិណពាទ្យ ក៏ដូចជាវង់ភ្លេងស្គរធំជាដើម តើមានការជួបលំបាកដែរឬទេ ជំរៀបលោក?

លោក Hữu Trung៖  បច្ចុប្បន្ន ក្រៅពីក្រុមសិល្បៈខ្មែរខេត្ត នៅតាមភូមិមានក្រុមវង់ភ្លេងពិណពាទ្យចំនួន៥ ក្រុម និងក្លឹបវង់ភ្លេងស្គរធំ២ ហើយក្នុងពេលឆាប់ៗនេះនឹងបង្កើតវង់ភ្លេងពិណពាទ្យបន្ថែមចំនួន៣វង់ទៀត គឺសរុបទាំងអស់មាន៨វង់ភ្លេងក្នុងជនរួមជាតិ Khmer។ ឆ្នាំ២០២៣ ក្រុមសិល្បៈខ្មែរក៏បានចាត់តាំងទទួលជោគជ័យសម្រាប់៤ថ្នាក់នៃក្រុមវង់ភ្លេងពិណពាទ្យ។ មុននោះ ក្នុងឆ្នាំ២០២២ ក៏ចាត់តាំងបាន៤ថ្នាក់សម្រាប់ក្រុមវង់ភ្លេងស្គរធំបុរាណផងដែរ។

ឈុតសម្តែងយូកេរឿង "រក្សាការពារកោះសមុទ្រមាតុភូមិ" រឿងនេះសម្តែងដោយក្រុមសិល្បៈ    ខ្មែរខេត្តកាម៉ាវទទួលបានមេដាយប្រាក់សមូហភាព និង៤មេដាយសម្រាប់ឯកជននៅមហោស្រពសិល្បៈយូកេខ្មែរណាមបូ"។

ខាងមុខនេះ ក្រុមសិល្បៈខ្មែរខេត្តនឹងធ្វើសេនាធិការឱ្យមន្ទីរវប្បធម៌ កីឡា និងទេសចរណ៍ បង្កើតក្លឹបសិល្បៈប្រជាប្រិយចំនួន២ក្លឹបបន្តទៀតក្នុងជនរួមជាតិ Khmer (រួមមាននៅស្រុក Thới Bình និង Đầm Dơi)។ បន្ត​បើក​ថ្នាក់​បង្រៀន​​ភ្លេង​ពិណពាទ្យនៅតាមវត្តខ្មែរ និងវិទ្យាល័យជនជាតិអន្តេវាសិក ព្រមទាំងស្នើឱ្យមន្ទីរវប្ប ធម៌ កីឡា និងទេសចរណ៍ដើម្បីបើកថ្នាក់បណ្តុះបណ្តាលភ្លេង ក៏ដូចជាការសម្តែងបង្ហាញឈុតសំលៀកបំពាក់ប្រពៃណី សម្រាប់មាមីងបងប្អូនមានឱកាសបានចូលជិតលក្ខណៈវប្បធម៌របស់ជនជាតិខ្លួន៕

- សូមអរគុណលោក!

 

 ហ្វាងភុក

Tags:

អភិវឌ្ឍន៍ទេសចរណ៍ផ្តើមពីប្រពៃណីបុណ្យទាន

បងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer លើភូមិសាស្ត្រខេត្ត Cà Mau មានលក្ខណៈវប្បធម៌យ៉ាងសម្បូរបែប ក្នុងនោះបណ្តាពិធីបុណ្យប្រពៃណីត្រូវបានចាត់ទុកជាសម្បត្តិដ៏ថ្លៃថ្នូទៀតផង។ នេះក៏ជាប្រភពនៃធម្មជាតិដែលកំពុងត្រូវបានគ្រប់បណ្តាស្ថាប័ន គណៈផ្នែកប្រមូលផ្តុំផ្សព្វផ្សាយដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ទេសចរណ៍ ឆ្លងតាមរយៈនោះ ក៏ដើម្បីការភិរក្ស និងពង្រីកតម្លៃវប្បធម៌ប្រពៃណីដ៏ល្អផូរផង់របស់ជនរួមជាតិ Khmer ផងដែរ។

បណ្តាវត្ត Khmer ​ដែលលេចធ្លោជាងគេនៅ Cà Mau

Cà Mau ជាតំបន់ចុងប៉ូចខាងត្បូងរបស់ប្រទេស ត្រូវបានបង្កើតមុននេះជាង៣០០ឆ្នាំមកហើយ។ នៅលើតំបន់ដែនដីដ៏សម្បូរភោគផលនេះ មានខឿនវប្បធម៌ Khmer អភិវឌ្ឍន៍យ៉ាងសកម្មដែលពេញដោយលក្ខណៈវប្បធម៌ដាច់ដោយឡែករបស់ខ្លួន។ ក្នុងនោះ ព្រះពុទ្ធសាសនាមានតួនាទីសំខាន់ខ្លាំងណាស់ក្នុងជីវភាពរស់នៅរបស់បងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer។

ស្វែងយល់ពីល្អាងភ្នំ Thạch Động ដ៏អាថ៌កំបាំង

Thạch Động ឬហៅថាល្អាងថ្មលេបពពក។ មូលហេតុដែលមានឈ្មោះបែបនេះគឺដោយសារពេលព្រឹកព្រហាម ពពកពណ៌សស្រាលដូចសាច់ក្រណាត់ហើរឆ្លងកាត់កំពូលភ្នំ ហើយក៏រសាត់ជាប់ជញ្ជាំងថ្មដែលមានកម្ពស់ប្រហែល៥០ម៉ែត្រ។ ពពកឈប់នឹងកន្លែង ហើយបក់ផាត់រលាយតាមជុំវិញច្រកល្អាងថ្ម បង្កើតបាននូវរូបភាពហាក់បីដូចជាមាត់ល្អាងកំពុងស្រូបពពក។ ពីពេលនោះមក ភ្នំ Thạch Động (ល្អាងថ្មលេបពពក) ក៏បានឈ្មោះជាប់រហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះឯង។

ទីបង្អែកខាងវប្បធម៌ និងស្មារតីរបស់ជនរួមជាតិ Khmer

ព្រះពុទ្ធអសាសនាថេរវាទ Khmer រួមចំណែកកសាងតម្លៃវប្បធម៌ដ៏ល្អផូរផង់ក្នុងជីវភាពរស់នៅរបស់បងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer នៅ Cà Mau។

មនោសញ្ចេតនានៃការសាមគ្គី

ជនជាតិ Hoa អភិរក្សវប្បធម៌ជាតិ

តាមរយៈការផ្លាស់ប្តូរនៃប្រវត្តិសាស្រ្ត សព្វថ្ងៃនេះ បងប្អូនជនរួមជាតិ Hoa ខេត្ត Cà Mau នៅតែជាសហគមន៍រួបរួមសាមគ្គីមួយ ដោយរក្សាបាននូវវប្បធម៌ប្រពៃណីរបស់ជាតិជាមួយនឹងគុណតម្លៃពិសេសៗ និងលក្ខណៈដ៏ឆ្នើមជាច្រើនទៀតដែរ។

ផលពិបាកសម្រាប់រកអ្នកស្នងបន្តខាងភ្លេងពិណពាទ្យ

ដែលធ្លាប់ជាចំណុចដ៏ភ្លឺស្វាងខាងប្រពៃណីចលនាវប្បធម៌ និងសិល្បៈនៃមណ្ឌលអប់រំ ជាពិសេសក្នុងការអភិរក្សអត្តសញ្ញាណជនជាតិ Khmer វង់ភ្លេងពិណពាទ្យរបស់សាលាវិទ្យាល័យជនជាតិអន្តេវាសិកខេត្ត Cà Mau សព្វថ្ងៃកំពុងប្រឈមមុខជាមួយករណីខ្វះអ្នកស្នងបន្ត ដោយសារជួបផលពិបាកខាងចំណាយថវិកា និងគ្រូបង្រៀន។

និមិ្មត្តរូបសត្វហង្សក្នុងវប្បធម៌ Khmer

សត្វហង្ស ជាឈ្មោះដែលជនរួមជាតិ Khmer និយមហៅសម្រាប់សម្គាល់ឱ្យបក្សីមួយប្រភេទដែលមិនមាន នៅលើលោកនេះទៀត ប៉ុន្តែបែរជាមានយ៉ាងហូរហែក្នុងរឿងនិទានបុរាណ ជាពិសេសក្នុងស្ថាបត្យកម្មនៃព្រះពុទ្ធសាសនា Khmer។ តាំងពីយូរលង់ណាស់មកហើយ និម្មិតរូបសត្វហង្សតែងផ្សារភ្ជាប់ក្នុងជីវភាពជំនឿនិងសោភ័ណភាពសម្រេាប់បងប្អូន Khmer Nam Bộ និយាយរួម។ សម្តែងនូវក្តីសន្តោសប្រណី រវាងព្រះពុទ្ធសាសនាជាមួយព្រហ្មញសាសនាក្នុងសហគម Khmer។

ខែឧសភានឹកអ៊ំ

នាបណ្តាថ្ងៃនៃពាក់កណ្តាលខែឧសភាដ៏មហស្ចារ្យ រួមជាមួយបរិយាកាសយ៉ាអឹកធឹកនៃការរំលឹកគុណ Bác Hồ ដែលជាបិតាជាតិ លោកអ៊ំបានលះបង់មួយឆាកជីវិតរបស់ខ្លួនដើម្បីឯករាជ្យ សេរីភាពនិងសុភមង្គលរបស់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋ។ យោងតាមនោះ ក្រុមសិល្បៈ Khmer ខេត្តក៏បានចាត់តាំងកម្មវិធីសិល្បៈដ៏ពិសេសក្រោមប្រធានបទ “ខែឧសភានឹកអ៊ំ” ចេញទៅសម្តែង នៅតាមបណ្តាភូមិភាគក្នុងខេត្ត។

បុណ្យកំសាន្តរបស់ជនរួមជាតិ Khmer

បុណ្យកំសាន្ត ដែលគេតែងនិយមឬហៅថាបុណ្យកំសាន្តស្រុក បុណ្យនេះត្រូវបានប្រព្រឹត្តិឡើងបន្ទាប់ក្រោយ បុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី ប្រហែលជាក្នុងអំឡុងចុងខែចែត្រ ឈានចូលដើមខែវិសាខ។ ទោះបីមិនមែនជាបុណ្យធំប្រចាំឆ្នាំក៏ដោយ តែបុណ្យកំសាន្តរបស់បងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer ក៏មានតាំងពីយូលង់ណាស់មកហើយដែរ បុណ្យនេះក៏បានក្លាយជាលក្ខណៈវប្បធម៌ជំនឿផ្លូវចិត្តដ៏ល្អផូរផង់ដែលត្រូវបានបងប្អូន Khmer នាំគ្នាអភិរក្សរហូតមកទល់សព្វថ្ងៃ។

សហគ្រាស - ម៉ាក