របរច្នៃមកុដ និងរបាំងមុខក្នុងសហគម Khmer មានតាំងពីមុរាណមកម៉្លេះ។ ទោះបីជាមិនមានភាពសម្បូរដូចកាលសម័យដើម ប៉ុន្តែក៏មានគ្រួសារមួយចំនួនបានបន្តអភិរក្សរបរប្រពៃណីនេះជានិច្ច។
បណ្តារបាំងមុខយក្សបន្ទាប់ពីបានចាក់ពុម្ពរួច។
សម្រាប់របរច្នៃមកុដនិងរបាំងមុខ ដែលលំបាកជាងគេគឺការគូរមុខនិងលាបថ្នាំព័ណ៌យ៉ាងណាឱ្យមានការសមស្របជាមួយតួអង្គ។
នៅមូលដ្ឋានផលិតផលិតមកុដនិងរាំងមុខដែលមានទ្រង់ទ្រាយធំនៅភូមិ Chợ ឃុំ Hiếu Tự ស្រុក Tiểu Cần ខេត្ត Trà Vinh គឺបងស្រី Kim Na Ny ជាជនជាតិ Khmer មានអាយុ៣៣ឆ្នាំ ជាអ្នកឆ្លងកាត់រយៈកាលជាង១០ឆ្នាំជាមួយមុខរបរ បងស្រីឱ្យដឹង៖ ការច្នៃមកុដនិងរបាំងមុខគឺជាចំណង់ចំណូលចិត្តរបស់ខ្ញុំតាំងពីនៅក្មេង។ កាលនោះ ខ្ញុំធ្លាប់ធ្វើដោយវត្ថុធម្មតាសម្រាប់លេងកម្សាន្តសប្បាយជាមួយមិត្តភក្តិ។ តែដោយក្តីស្រឡាញ់ខាងវិស័យវប្បធម៌ Khmer ផងនោះ ខ្ញុំបានស្រាវជ្រាវនិងស្វែងយល់មិនឈប់ឈរដើម្បីអាចធ្វើបានយ៉ាងល្អស្អាត និងស្ទាត់ជំនាញ។ សន្សឹមៗក្រោយមក ខ្ញុំក៏ទទួលបានជោគជ័យ ហើយបន្ទាប់ពីមានគ្រួសារ ខ្ញុំក៏សម្រេចចិត្តផ្សារភ្ជាប់ជាមួយមុខរបរនេះរហូតមក។ ដំបូងឡើយ ខ្ញុំធ្វើវាដោយដៃ និងមានចំនួនតិចដែរ ធ្វើបណ្តើរ រៀនបទពិសោធបណ្តើរ។ ខណៈពេលដែលយល់បានពីតម្រូវការប្រើប្រាស់របស់ភ្ញៀវអតិថិជនមួយថ្ងៃកាន់តែច្រើនឡើង ប្តីប្រពន្ធខ្ញុំក៏ពង្រីកមូលដ្ឋានផលិត វិនិយោគម៉ាស៊ីនស្លជ័រ និងពុម្ពចាក់ដើម្បីបង្កើនគុណភាពផលិតផល។ សម្រាប់ខ្ញុំផ្ទាល់ ទន្ទឹមជាមួយការរកប្រាក់ចំណូល របរនេះក៏បានរួមចំណែកក្នុងការអភិរក្សអត្តសញ្ញាណរបស់ជាតិខ្លួនផងដែរ”។
របាំយក្ស ជាលក្ខណៈវប្បធម៌ដ៏ល្អឯករបស់ជនរួមជាតិ Khmer Nam Bộ ក្នុងនោះ សិប្បករដែលមានស្នាដៃដូចបងស្រី Kim Na Ny ក៏បានរួមចំណែកយ៉ាងធំផងដែរ។
កាលពីមុននេះ ដើម្បីបង្កើតបានមកុដនិងរបាំងមុខប្រពៃណី សិប្បករ Khmer ទាំងឡាយត្រូវចំណាយពេលវាលាច្រើនក្នុងការស្វែងរកវត្ថុធាតុសម្រាប់ផលិត។ ម្យ៉ាងទៀត ពួកគេធ្វើជាបណ្តោះអាសន្នទុកសម្រាប់បម្រើក្នុងបណ្តាពិធីបុណ្យទានធំៗតែប៉ុណ្ណោះ មិនអាចប្រើការ រយៈកាលយូរអង្វែងបាន ដោយខ្វះគុណភាព។
មកុដនិងរបាំងមុខដែលយើងធ្លាប់បានជួបប្រទះនៅក្នុងពីធីបុណ្យទានប្រពៃណី Khmer ក៏មានការរួមចំណែកយ៉ាងធំរបស់បងស្រី Kim Na Ny ផងដែរ។
“មូលដ្ឋានយើងខ្ញុំភាគច្រើនផលិតតាមការកាម៉ង់របស់ភ្ញៀវអតិថិជន មធ្យមប្រហែល៣ខែទើបសម្រេចបាន១០មកុដនិងរបាំងមុខ ដោយមានបុគ្គលិកជំនួយការត្រឹម៤នាក់ប៉ុណ្ណោះ ក្នុងនោះពិបាកជាងគេគឺគូមុខ លាបថ្នាំព័ណ៌ត្រូវចំណាយរយៈពេលយូរ។ បណ្តាមកុដនិងរបាំងមុខរបស់ខ្ញុំជាពិសេសគឺមុខអាមាត្យ យក្ស ស្វាហនុមាន និងគ្រុឌ។ល។ ក្នុងនោះ របាំងមុខយក្ស និងស្វាហនុមាន លក់បានច្រើនជាងគេ។ ដោយតម្លៃត្រឹមពី៨០-២០០ពាន់ដុង/ក្បាល (សម្រាប់របាំងមុខតូច) និងចាប់ពី២០០រហូតដល់១លានដុង (សម្រាប់របាំងមុខខ្នាតធំ)” បងស្រី Na Ny បានឱ្យដឹងបន្ថែមដូច្នេះ។
អាស្រ័យស្នាដៃដ៏បុិនប្រសព្វរបស់សិប្បករ Khmer និយាយរួម ក្នុងនោះមានបងស្រី Kim Na Ny ក៏បានបង្កើតយ៉ាងច្រើនមកុដនិងរបាំងមុខដ៏ល្អអស្ចារ្យ រួមចំណែកក្នុងការអភិរក្សនិងពង្រីកលក្ខណៈវប្បធម៌ជាតិ។
ក៏យោងតាមប្រសាសន៍របស់បងស្រី Na Ny ផងដែរ ប្រការដែលពីបាកជាងគេក្នុងច្នៃមកុដនិងរបាំងមុខ គឺរបៀបគូរនិងលាបថ្នាំព័ណ៌ សប្បករនីមួយៗត្រូវមានគោលគំនិតនិងខាងវិស័យសិល្បៈខ្ពស់ អាចបែងចែកតួអង្គនីមួយៗបាន។ ប្រសិនបើតួយក្ស ជាតួឆេវឆាវ គឺយើងត្រូវគូរមុខបែបណាឱ្យមានភាពកាចសាហាវ សមស្របតាមតួអង្គនោះ។ ដូច្នេះហើយ សម្រាប់អ្នកមកុដិនិងរបាំងមុខតាមលក្ខណៈ Khmer មិនត្រឹមមានស្នាដៃដ៏បុិនប្រសព្វបុណ្ណោះទេ ត្រូវមានការយល់ដឹងច្បាស់លាស់ខាងវិស័យសិល្បៈវប្បវប្បធម៌សម្តែងរបស់ជនជាតិខ្លួន។ ផ្តើមពីនោះ នឹងរួមចំណែកបង្កើតនូវលក្ខណៈវប្បធម៌ដ៏វិសេសវិសាលរបស់ Khmer ទៀតផង៕
Danh Điệp