វត្តកំពង់ជ្រៃ ឬហៅវត្ត (chùa Hang) ជាវត្ត Khmerដ៏ល្បីឈ្មោះ មានទីតាំងស្ថិតនៅអនុសង្កាត់ លេខ៣ និគម Châu Thành ខេត្ត Trà Vinh។ វត្តនេះត្រូវបានកសាងឡើងក្នុងឆ្នាំ១៦៣៧ និងបាន ឆ្លងកាត់ ចៅអធិការអស់ចំនួន២២ជំនាន់ហើយដែរ។ ឆ្នាំ១៩៦៨ ឆ្នាំក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ (tết Mẫu Thân) វត្តក៏ត្រូវខូចខាតយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដោយគ្រាប់បែកនិងគ្រាប់កាំភ្លើង។ ឆ្នាំ១៩៧៧ ព្រះចៅអធិការ Thạch Suông ដែលជាចៅអធិការជំនាន់ទី២៣ បានចលនាសាងសង់វត្តឡើងវិញ។ តាំងពីពេលនោះមក តាមរយៈការជួសជុលជាច្រើនលើកច្រើនសារ វត្តក៏មានសភាពធំទូលាយស្អាតដូចសព្វថ្ងៃនេះឯង។

វត្តសិរីគង្គា គ្រញូង (Cà Nhung) ត្រូវបានផ្តើមកសាងនូវថ្ងៃទី២០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ១៧៩០ មានទីតាំងស្ថិតនៅភូមិ Môn ខណ្ឌ Gò Quao ខេត្ត Rạch Giá (បច្ចុប្បន្ន ជាភូមិ Hoà Tạo ឃុំ Đạnh Hoà ស្រុក Gò Quao ខេត្ត Kiên Giang ចម្ងាយពីក្រុង Rạch Gía ប្រហែល៣០គីឡូម៉ែត្រ ស្ថិតក្បែរផ្លូវជាតិលេខ៨០។ ដោយបានព្រះតេជគុណ Tăng Óc ចៅអធិការវត្ត ផ្តើមកសាងដំបូងបង្អស់។ គិតមកទល់បច្ចុប្បន្ន វត្តត្រូវបានឆ្លងកាត់ព្រះចៅអធិការ៩ជំនាន់ហើយដែរ។ ចៅអធិការសព្វថ្ងៃ គឺព្រះឧបជ្ឈាយ៍ Danh Đổng ព្រះអង្គបានឡើងកាន់កាប់វត្តតាំងពីឆ្នាំ១៩៨៩រហូតដល់សព្វថ្ងៃ។

វត្តគីរីសុខុមថ្មី មានទីតាំងស្ថិតនៅផ្លូវជាតិលេខ៩១ ចម្ងាយពីច្រកទ្វារព្រំដែនអន្តរាជាតិ Tịnh Biên ប្រហែល២គីឡូម៉ែត្រ ស្ថិតនៅសង្កាត់ Xuân Phú ទីរួមស្រុក Tịnh Biên ខេត្ត An Giang។ យោងតាមឯកសារកត់ត្រាទុកមក វត្តគិរីសុខុមថ្មី ត្រូវបានផ្តើមកសាងមុននេះជាង១៤០ឆ្នាំ ជាកន្លែងសម្រាប់សកម្មភាពវប្បធម៌ ជំនឿសាសនារបស់បងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer ក្នុងតំបន់ ហើយក៏ជាកន្លែងដែលមិនគួរមើលរំលងផងដែរសម្រាប់ភ្ញៀវទេសចរពេលដែលបានអញ្ជើញមកទស្សនាកម្សាន្តតំបន់ព្រំដែន។

យោងតមការនិទានតៗគ្នាមកថា ដែលវត្តមាននាមជាគោកត្រែង គឺកាលដំបូងឡើយវត្តត្រូវបានកសាងនៅក្បែរស្រះមួយដ៏ធំ ដោយមានដើមត្រែងជាច្រើនដុះជុំជិត នេះក៏ជាស្រះដែលព្រះសង្ឃ និងពុទ្ធបរិស័ទក្នុងស្រុកនិយមប្រើទឹកស្រះជាប្រចាំផងដែរ។ តែរយៈកាលក្រោយមក ស្រះក៏ត្រូវរីកស្ងួត មិនអាចមានទឹកប្រើប្រាស់ដូចកាលមុនទៀត ប្រជាពុទ្ធបរិស័ទក៏និយមហៅវត្តនេះថា វត្តគោកត្រែង រហូតមកទល់សព្វថ្ងៃ។

ទោះបីជាមានក្តីជំនឿ ប្រព័ន្ធគោលលទ្ធិសាសនា និងវិន័យធម៌ខុសគ្នាក៏ដោយ តែបណ្តាអង្គការសាសនាទាំងឡាយលើភូមិសាស្ត្រក្នុងខេត្ត Cà Mau តែងមានចំ ណុកស្របគ្នាចំពោះស្មារតីជនជាតិ និងក្នុងបាវចនានៃការរស់នៅល្អជាតិ ល្អសាសនា។ អាស្រ័យហេតុនេះហើយ ទើបបណ្តាសាសនាជាទូទៅបានបង្កើតកម្លាំងសាមគ្គី រួមដំណើរការជាមួយរដ្ឋអំណាចភូមិភាគអនុវត្តយ៉ាងល្អខាងវិស័យការងារសន្តិសុខសង្គម រួមចំណែកកសាងមាតុភូមិ។

An Giang ត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាខេត្តដែលជនរួមជាតិខ្មែររស់នៅយូរជំនាន់ ហើយក៏ជាខេត្តមួយដែលមានវត្តខ្មែរយ៉ាងច្រើនផងដែរ (ឈរចំណាត់ថ្នាក់ទី៤ បន្ទាប់ពីខេត្ត Trà Vinh, Sóc Trăng និង Kiên Giang)។ រស់នៅប្រមូលផ្តុំច្រើនបំផុតនៅស្រុក Tri Tôn និង Tịn Biên ដែលមានទាំងអស់វត្តជិត៧០វត្ត។ វត្តនិមួយៗមិនត្រឹមតែមានសោភ័ណភាពបុរាណរៀង ៗខ្លួនប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងជាកន្លែងរក្សានូវតម្លៃវប្បធម៌ដ៏វិសេសវិសាលរបស់ជនជាតិខ្មែរណាមបូនិយាយរួម និងវត្តរាជទស្សនារាម ស្តេចទត ផងដែរ។

ប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លង ព្រះសង្ឃនិងប្រជាពុទ្ធបរិស័ទខ្មែរនៅកាម៉ាវតែងរួមដំណើរការជាមួយរដ្ឋអំណាចភូមិភាគអនុវត្តល្អបណ្តាប្រពៃណីស្នេហាជាតិ កសាងជីវភាពវប្បធម៌ ព្រមទាំងផ្សព្វផ្សាយគោលនយោបាយបក្ស និងក្រឹត្យច្បាប់ របស់រដ្ឋដល់បងប្អុនជនរួមជាតិ។ ផ្តើមពីនោះ ក៏បានរួមចំណែកយ៉ាងធំចំពោះការពង្រឹងផែនមហាសាមគ្គី និង បង្កើនទំនុកចិត្តរបស់បងប្អូនជនរួមជាតិខ្មែរជាមួយបក្សនិងរដ្ឋ ព្រមទាំងជំនួយកម្លាំងយ៉ាងសកម្មដើម្បីបងប្អូនខ្មែរឈានឡើងលំនឹងជីវភាព។

តាមធម្មតា វត្តបណ្តាវត្តខ្មែរទាំងឡាយតែងនិយមប្រើព័ណ៌លឿងលាយក្រហមដើម្បីតុបតែងលម្អ។ ថ្វីត្បិត ប្រសិនបើយើងមានឱកាសបានទៅ ទស្សនាវត្តស្វាយសនៅតំបន់បៃនូយ ខេត្តអាងយ៉ាង យើងនឹងមានការភ្ញាក់ផ្អើលជាក់ជាមិនខាន ដោយព្រះវិហារនិងកុដិ សាលានានារបស់វត្តនេះសុទ្ធតែត្រូវបានលាបព័ណ៌ផ្កាឈូកគួរឲ្យចំណាប់អារម្មណ៍។

អាយ៉ាងជាតំបន់ពោរពេញដោយក្តីជំនឿខាងផ្លូវចិត្ត មានដូចជាអាស្រមដូនចួសឺភ្នំស្វាម (ចូវដុក) ភ្នំកឹម (ទិញបៀង) និងភ្នំតាប៉ា (ទ្រីតូង)។ល។ ដែលសុទ្ធសឹងជាកន្លែងទេសចរណ៍ដ៏ល្បីឈ្មោះ ទាក់ទាញភ្ញៀវមកស្រាវជ្រាវនិងលំហែរកាយយ៉ាងច្រើនកុះករទៀតផង។ ក្នុងនោះមានវត្តព្រៃវែង ដែលជាវត្តខ្មែរ បានមានអាយុកាលយូរឆ្នាំ ស្ថិតនៅដងវិថី ត្រឹងហឹងដាវ ទីរួមស្រុកទ្រីតូង ខេត្តអាយ៉ាង។

សាងផ្នួសតបគុណជាលក្ខណៈប្រពៃណីបុរាណរបស់ជនរួមជាតិខ្មែរណាមបូនិយាយរួម នៅកាម៉ាវនិយាយដោយឡែក តែងបានចាត់តាំងនា ឱកាសបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីឬក៏ក្រោយបុណ្យចូលឆ្នាំ លើកលែងតែក្នុងរដូវ ព្រះសង្ឃកាន់ព្រះវស្សា។ នេះជារយៈពេលដ៏សមស្របបំផុតសម្រាប់កំ ណត់រដូវកាលក្នុងការសាងផ្នួសបួសរៀនក្នុងសំណាក់ព្រះពុទ្ធសាសនា។

ប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លង រួមជាមួយការគិតគូរដល់ជីវភាពរស់នៅជូនបងប្អូនជនរួមជាតិខ្មែរ គ្រប់បណ្តាគណផ្នែកទូទាំងខេត្តតែងយកចិត្តទុកដាក់យ៉ាងពិសេសចំពោះសកម្មភាពនៃការអភិរក្សនិងពង្រីកអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌ដ៏ថ្លៃថ្នូររបស់ជនរួមជាតិខ្មែរ ក្នុងនោះមានការវិនិយោគកសាង និងកែជួស ជុលវត្តអារាម សាលាទាន ដើម្បីឆ្លើយតបតាមក្តីបំណងប្រាថ្នារបស់បងប្អូនមាមីងខ្មែរមានទី កន្លែង សមរម្យសម្រាប់ចាត់តាំងរាល់សកម្មភាពជំនឿសាសនា។

វត្តសិរីសួស្តី កំពង់ក្របី កសាងនូវឆ្នាំ១៦៦២ មានទីតាំងស្ថិតនៅភូមិហ្វាប៊ិញ ឃុំថើយហ្វាង ស្រុកហ្កក្វាវ ខេត្តគៀងយ៉ាង។ នេះជាវត្តខ្មែរបុរាណដែលមានអាយុកាលជាង៣០០ឆ្នាំ។ គិតមកទល់សព្វថ្ងៃ វត្តត្រូវបានឆ្លងកាត់ចៅអធិការ២១ជំនាន់ផងដែរ។

ជាមួយកាយសម្ហតែងតាមបែបសរុប រាល់ចង្វាក់រាំ ច្រៀងយ៉ាងរៀបរយដែលយោងតាមសម័យកាល សិល្បៈច្រៀងរាំ និងរឿងល្ខោនបុរាណគឺជាចំណីខាងស្មារតីមិនអាចខ្វះបានក្នុងជីវភាពរស់នៅនៃវប្បធម៌សហគមរបស់ជនជាតិចិន។

បុណ្យ​អកអំ​បុក​-ប្រ​ណាំង​ទូក​-ង​ប្រ​ពៃណី​របស់​ជន​រួម​ជាតិ​ខ្មែរ​នៅ​ខេត្ត​សុក​ត្រាំង​ បាន​ក្លា​យជា​ផលិត​ផល​វប្បធម៌​ ទេស​ចរណ៍​ដ៏​ពិសេស​ កំ​ពុង​បាន​ខេត្ត​សុក​ត្រាំង​អភិរក្ស​និង​លើក​តម្កើង។​

សិស្ស​ និស្សិត​ក្រី​ក្ររាប់​រយ​នាក់ បំ​ផុត​គឺសិស្ស​ និស្សិត​ជន​ជាតិ​ខ្មែរ​នៅ​ខេត្ត​សុក​ត្រាំង​ មាន​កម្លាំង​ចិត្ត​និង​ស្មារតី​បន្ថែម​ ដើម្បី​ជឿ​ជាក់​លើ​ខ្លួន​ឯង​ ឈាន​ឡើង​រៀន​សូត្រ​បាន​ល្អ​ អា​ស្រ័យ​បាន​ឧបត្ថម្ភ​អា​ហា​រូប​ករណ៍។​